Các nhà xuất khẩu Việt Nam đã chủ động đa dạng hóa thị trường ngay từ đầu năm để giảm thiểu rủi ro vì họ có thể sớm phải đối mặt với mức tăng thuế đáng kể trên toàn cầu, những người trong ngành và chuyên gia cho biết.

Hà Nội (VNS/VNA) - Các doanh nghiệp xuất khẩu Việt Nam đã chủ động đa dạng hóa thị trường ngay từ đầu năm để giảm thiểu rủi ro vì họ có thể sớm phải đối mặt với mức tăng thuế đáng kể trên toàn cầu, những người trong ngành và chuyên gia cho biết.
 

Chủ tịch Hội đồng thành viên Tổng công ty Công nghiệp Sài Gòn (CNS) Nguyễn Phi Long cho biết, CNS đã có phương án ứng phó với tình huống thuế suất tăng cao. Danh mục xuất khẩu của CNS bao gồm các sản phẩm nhựa và khuôn mẫu chất lượng cao, chủ yếu xuất khẩu sang châu Âu và Hoa Kỳ.

“Tuy nhiên, cuộc điều tra phòng vệ thương mại đã trở thành mối quan ngại thực sự”, Long nói.

Chỉ tính riêng năm 2024, Hoa Kỳ đã khởi xướng 11 vụ kiện phòng vệ thương mại đối với hàng xuất khẩu của Việt Nam, chiếm khoảng một phần ba trong số 32 vụ kiện trên 12 thị trường khác. Các mặt hàng bị điều tra bao gồm tấm pin mặt trời, tôm, thép chống ăn mòn, khay sợi đúc và đĩa giấy. Các cuộc điều tra về trợ cấp xuyên biên giới làm phức tạp thêm vấn đề. Trong khi đó, các sản phẩm khác, bao gồm ván ép, tủ gỗ, thép cán nóng và lốp xe tải, đã được đánh dấu là có khả năng bị áp dụng các hành động phòng vệ thương mại.

Ông cho biết các doanh nghiệp xuất khẩu Việt Nam phải tìm kiếm chiến lược nâng cao chất lượng sản phẩm và đa dạng hóa thị trường xuất khẩu như một biện pháp ứng phó với những bất ổn trong thương mại toàn cầu.

Theo báo cáo của Bộ Công Thương, Việt Nam đã thiết lập quan hệ thương mại với hơn 200 quốc gia và vùng lãnh thổ. Năm 2024, mười thị trường xuất khẩu lớn nhất của Việt Nam do Hoa Kỳ dẫn đầu với kim ngạch xuất khẩu là 119,6 tỷ USD, tiếp theo là Trung Quốc (50,8 tỷ USD), EU (42,3 tỷ USD), Hàn Quốc (21 tỷ USD) và Nhật Bản (20,1 tỷ USD).

“Để tăng xuất khẩu sang Hoa Kỳ, các doanh nghiệp trong nước nên hợp tác với các nhà nhập khẩu và phân phối trong nước để lựa chọn các sản phẩm có nguồn gốc rõ ràng”, ông Đỗ Ngọc Hưng, tham tán thương mại Việt Nam tại Hoa Kỳ cho biết.

Ông khuyên các nhà xuất khẩu nên nhập khẩu nguyên liệu thô từ Hoa Kỳ để giúp cân bằng thương mại. Tăng cường hiểu biết và tuân thủ các quy định về phòng vệ thương mại là một cách đã được chứng minh giúp các doanh nghiệp giảm thiểu rủi ro và đảm bảo hoạt động thông suốt.

Tổng giám đốc ABC Bakery Kao Siêu Lực cho biết, các doanh nghiệp Việt Nam nên phát triển thị phần cho các sản phẩm cao cấp khi có khả năng. Năm 2024, đơn hàng xuất khẩu của ABC Bakery tăng 40% so với năm trước, nhờ đầu tư sản xuất sản phẩm xuất khẩu sang Nhật Bản. Công ty đã đảm bảo được đơn hàng sản xuất đến tháng 6 năm 2025, với 60 container mỗi tháng hướng đến Nhật Bản. Trong khi xuất khẩu sang các thị trường lân cận đã giảm đáng kể rủi ro về logistics, các doanh nghiệp phải điều chỉnh sản xuất và nguyên vật liệu của mình với các phân khúc thị trường mới để duy trì khả năng cạnh tranh.

Các nhà kinh tế khuyên các doanh nghiệp nên thích ứng với dòng thương mại mới bằng cách liên tục cải thiện chất lượng sản phẩm, tìm kiếm các giải pháp công nghệ để tối ưu hóa chi phí, tăng cường tự động hóa thông qua các ứng dụng công nghệ cao và trí tuệ nhân tạo (AI) cũng như đẩy nhanh quá trình chuyển đổi số và các sáng kiến ​​xanh để đáp ứng các tiêu chuẩn bền vững toàn cầu.

Ngoài ra, nghiên cứu và sử dụng nguyên liệu mới để giảm sự phụ thuộc vào nhập khẩu, hạ giá thành sản xuất cũng là điều cần thiết. Việc tăng cường các kênh xuất khẩu trực tiếp và gián tiếp, đồng thời đảm bảo vị thế trong chuỗi cung ứng toàn cầu sẽ giúp giảm thiểu rủi ro tại các thị trường khó tính./.