Ngành rau, hoa, quả Việt Nam cần thay đổi mạnh mẽ từ sản xuất đến xúc tiến thương mại để gia tăng giá trị và phát triển thương hiệu, đó là nhận định tại hội thảo tổ chức tại TP.HCM ngày 8/1.
TP. HCM (TTXVN) - Hội thảo do Hiệp hội Rau quả Việt Nam (Vinafruit) và Công ty Dịch vụ Quảng cáo và Triển lãm Minh Vi tổ chức đã nêu bật các điều kiện thuận lợi của Việt Nam để sản xuất rau, hoa, quả và ngành này đang dần khẳng định vị thế trên thị trường quốc tế.
Tổng thư ký Vinafruit Đặng Phúc Nguyên cho biết, Việt Nam đang nổi lên là một trong những trung tâm sản xuất và xuất khẩu rau quả lớn nhất khu vực.
Năm 2024, xuất khẩu rau quả đạt mức kỷ lục hơn 7,2 tỷ USD, tăng 1,6 tỷ USD so với năm 2023. Bước nhảy vọt này đang mở đường để ngành đạt mục tiêu xuất khẩu 10 tỷ USD trong những năm tới.
Ngoài ra, ngành hoa Việt Nam cũng đang có sự tăng trưởng ấn tượng. Với điều kiện khí hậu thuận lợi và sự đa dạng về chủng loại, Việt Nam đã khẳng định mình là nhà cung cấp hoa tươi chất lượng cao cho nhiều quốc gia. Từ năm 2021 đến năm 2026, thị trường hoa của Việt Nam dự kiến sẽ tăng trưởng trên 11% hằng năm.
Tuy nhiên, với những yêu cầu ngày càng khắt khe của thị trường, việc cải thiện chất lượng và an toàn thực phẩm của rau quả là điều cần thiết, ông Nguyên cho biết và nói thêm rằng người tiêu dùng toàn cầu hiện ưu tiên thực phẩm hữu cơ được sản xuất theo mô hình kinh tế tuần hoàn với lượng khí thải thấp.
Nhiều dự án đã được khởi xướng để phát triển nông nghiệp hữu cơ tại Việt Nam. Tuy nhiên, để mở rộng quy mô và phát triển bền vững, cần có những giải pháp đồng bộ từ nhiều bên liên quan.
Ông đề xuất Chính phủ ban hành các chính sách ưu đãi hấp dẫn, doanh nghiệp tập trung xây dựng chuỗi giá trị hiệu quả, trang bị kiến thức, kỹ năng sản xuất cho nông dân, các viện nghiên cứu phát triển giống có năng suất, chất lượng cao, kháng sâu bệnh.
Trong ngành hoa, bà Mai Hồng, Điều phối viên Việt Nam tại Diễn đàn kinh doanh hoa Hà Lan - Việt Nam cho biết, trồng hoa có thể mang lại lợi nhuận kinh tế cao hơn đáng kể so với các loại cây trồng khác, với biên lợi nhuận dao động từ vài trăm triệu đến vài tỷ đồng/ha mỗi năm.
Tuy nhiên, so với rau và trái cây, vấn đề sản xuất an toàn trong ngành hoa ít được quan tâm hơn do quan niệm rằng hoa không phải là thực phẩm và do đó không được tiêu thụ trực tiếp, dẫn đến niềm tin rằng chúng không độc hại. Các biện pháp bảo vệ thực vật không dùng hóa chất như lưới, nhà kính và thiên địch chưa được áp dụng rộng rãi do chi phí cao.
Những thách thức mà người trồng hoa Việt Nam đang phải đối mặt bao gồm thiếu kiến thức và nhận thức về các mô hình sản xuất cũng như việc ứng dụng các tiến bộ khoa học - kỹ thuật để phát triển nông nghiệp tuần hoàn. Nguồn vốn cũng là rào cản lớn đối với việc đầu tư vào các mô hình nông nghiệp an toàn và bền vững, ông Hồng cho biết.
Ông Hồ Anh Dũng, Phó Chủ tịch Hiệp hội Hoa Đà Lạt, cho biết, mặc dù thành phố Đà Lạt (Lâm Đồng) là trung tâm sản xuất hoa lớn nhất cả nước, với diện tích khoảng 10.000 ha, trong đó hơn một nửa áp dụng công nghệ cao, nhưng doanh thu từ xuất khẩu hoa vẫn còn khiêm tốn, chỉ khoảng 70 - 80 triệu USD/năm.
Ông cho biết sản xuất hữu cơ và tuần hoàn là xu hướng toàn cầu không chỉ giới hạn ở các sản phẩm nông nghiệp và thực phẩm mà còn đối với hầu hết các sản phẩm tiêu dùng khác, bao gồm cả hoa. Để tăng giá trị xuất khẩu và mở rộng thị trường, Việt Nam cần thay đổi tư duy sản xuất, ưu tiên chất lượng hơn số lượng và đa dạng hóa các loại hoa. Bên cạnh đó, xúc tiến thương mại, giới thiệu sản phẩm và tiếp thị thương hiệu cũng cần được cải cách để thu hút khách hàng hiệu quả./.
